Ағымдағы жылдың сәуір айында бес күн ішінде Алматы қаласы Қоғамдық денсаулық басқармасының ШЖҚ «Перинатология және балалар кардиохирургиясы орталығы» КМК (бұдан әрі – ПжБКХО) базасында С. Д. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті Орал федералды округінің бас акушер-гинекологы, профессоры, медицина ғылымдарының докторы, Ресей Федерациясының еңбек сіңірген дәрігері Башмакова Надежда Васильевнаның жетекшілігімен оқыту бағдарламасын өткізу ұйымдастырылды.
Бағдарлама Алматы қаласының дәрігер акушер-гинекологтарының, ҚазҰМУ кафедра қызметкерлері мен резиденттерінің қатысуымен акушерлік клиникадағы заманауи технологиялар мен инновациялар бойынша тәжірибе алмасуды қамтыды.
Алматы қаласын дамытудың орта мерзімді бағдарламасына сәйкес, ұрық хирургиясы әдістерін енгізу және дамыту мәселелері шешуші орын алатын Ерте араласу жөніндегі жобаны іске асыруға ерекше назар аударылды.
Бүгінгі таңда Қазақстанда Ұрық медицинасының кейбір бағыттары - генетикалық скрининг және пренатальды диагностика, кордоцентез, плацентоцентез, жатырішілік қан құю сәтті қолданылуда.
Алайда, ұрық медицинасының жаңа технологиялары мен инновациялық әдістерінің ілгерілеуі бір орында тұрмайды. Бүгінгі таңда әлемде жатырішілік операциялардың 30-дан астам түрі, соның ішінде монохориалды егіздер мен фето-ұрық синдромы, диафрагмалық жарық, жүрек ақаулары және т.б. операциялар жүргізілуде. Ұрыққа операциялар жатырішілік түзету жаңа туған нәрестелердің денсаулығы мен өмірінің нәтижелерін жақсарта алатын жағдайларда жасалады.
2022 жылдан бастап ПжБКХО базасында ұрықтың туа біткен даму кемістігін растау немесе болдырмау мақсатында перинаталдық консилиум өткізу үшін Алматы қаласының барлық жүкті әйелдері жіберілетін Ұрықты қорғау қалалық орталығы құрылды.
Ұрық хирургиясының дамуы жүктілік кезінде жатырішілік көмекке, ең алдымен, көпұрықтық жүктілігі бар жүкті әйелдерге ерте көмек көрсетуге және фето-ұрық синдромының күрделі асқынуымен перинаталдық өлімді болдырмауға мүмкіндік береді. Өйткені, статистикаға сәйкес, Алматы қаласы бойынша соңғы 10 жылда көпұрықтық жүктіліктің жиілігі жылына 400-ден 700 жағдайға дейін өсті.
Мысалы, Ресейде жатырішілік операциялар 3 ғылыми орталықта жүзеге асырылады. Ресей Федерациясы ДСМ Орал ана мен нәрестені қорғау ғылыми-зерттеу институты федералды мемлекеттік бюджеттік мекемесі жылына 500-ден астам жатырішілік операция жасайды, ұрықтың миына (гидроцефалия) ұрық операциялары тек Ресей Федерациясында осы клиникада жүзеге асырылады. Осы орталықтың базасында дәрігерлерді ұрық хирургиясы әдістеріне дайындау және оқыту бойынша оқу-әдістемелік орталық жұмыс істейді.
Тікелей Ұрықты қорғау орталығының базасында ерте араласудың 3 кезеңдік көмегі жоспарлануда:
- Ұрық хирургиясы;
- Туылғаннан кейін ұрықтың даму ақауларын түзету;
3."Қамқорлық" бағдарламасы бойынша мүгедек балаларды ерте оңалту.
Алматы қаласы әкімдігінің және Алматы қаласы Қоғамдық денсаулық сақтау басқармасының қолдауымен дәрігерлерді жергілікті бюджет есебінен ұрық хирургиясы әдістеріне оқыту және Ұрықты қорғау орталығын жатырішілік операцияларды жүргізу үшін қажетті жабдықтармен толық жарақтандыру жоспарлануда.
ЖІД мәселелерін шешудің маңыздылығын және ұрық хирургиясы әдістерін дамыту қажеттілігін ескере отырып, Алматы қаласы әкімінің орынбасары Нусипова Асем Бековна, ҚДСБ басшысының орынбасары Имангалиева Назгуль Мелисовна, академик Локшин Вячеслав Нотанович, Перинатология және балалар кардиохирургиясы орталығының директоры Нурланова Гульнара Казтаевна, ҚазҰМУ Акушерлік және гинекология кафедрасының меңгерушісі Исенова Сауле Шайкеновна мен Орал федералды округінің бас акушер-гинекологы, Ресей Федерациясының еңбек сіңірген дәрігері Башмакова Надежда Васильевнаның қатысуымен дөңгелек үстел өткізілді.
Сондай-ақ, ПжБКХО, «С.Д. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті» КеАҚ және Ресей Федерациясы ДСМ Орал ана мен нәрестені қорғау ғылыми-зерттеу институты федералды мемлекеттік бюджеттік мекемесі арасында құрсақтағы ұрық нысаны болып табылатын ұрық хирургиясы бөлімі бойынша Ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойылды.
Еліміздің денсаулық сақтау саласы мен оның жоғары және қазіргі заманғы деңгейін халықаралық тану үшін аталған бастамаларды іске асырудың маңыздылығын ескере отырып, Қазақстан Республикасының «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 5 және 7-баптарын басшылыққа ала отырып, тиісті озық жетістіктерді, инновациялық әзірлемелерді, сондай-ақ Қазақстан Республикасы медициналық мекемелерінің практикалық қызметіне әлемдік тәжірибені енгізу бойынша қажетті мемлекеттік қолдау көрсету үшін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігін, Алматы қ. Қоғамдық денсаулық сақтау басқармасын хабардар ету көзделеді.
